Doğalgaz, endüstriyel tesisler için verimli, ekonomik ve çevre dostu bir enerji kaynağıdır. Ancak bu gücün güvenli bir şekilde kullanılabilmesi, titizlikle tasarlanmış ve uygulanmış bir altyapı tesisatına bağlıdır. Doğalgaz tesisatında güvenlik, bir seçenek değil, en temel zorunluluktur. Peki, bir doğalgaz altyapısını “güvenli” kılan standartlar nelerdir ve bu kurallara harfiyen uymak neden bu kadar hayati önem taşır?
Güvenlik Standartları Neden Hayati Önem Taşır?
Standartları listelemeden önce, “neden” sorusunu cevaplamak gerekir. Bu kurallar bütünü, birkaç temel amacı güvence altına almak için vardır:
- Can ve Mal Güvenliği: En temel sebep budur. Standartlara uygun olmayan bir tesisat, gaz sızıntısı, yangın ve patlama gibi yıkıcı riskler barındırır. Bu durum, çalışanların hayatını ve milyonlarca liralık yatırımı tehlikeye atar.
- Yasal Uyum ve Sorumluluk: Türkiye’de doğalgaz tesisatları, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) yönetmelikleri, yerel gaz dağıtım şirketlerinin teknik şartnameleri ve Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından belirlenen kurallara tabidir. Bu standartlara uymamak, yasal yaptırımlara ve tesisin onay alamamasına neden olur.
- Sistem Verimliliği ve Uzun Ömürlülük: Doğru projelendirme, kaliteli malzeme ve usta işçilik, sistemin yıllarca sorunsuz ve maksimum verimlilikle çalışmasını sağlar. Standartlar, tesisatın erken yıpranmasını ve sık arızalanmasını önler.
- Kesintisiz Enerji Akışı: Sanayi tesislerinde üretimin durması ciddi maliyetlere yol açar. Güvenlik standartlarına göre inşa edilmiş bir altyapı, enerji tedarikinin güvenilir ve kesintisiz olmasını garanti eder.
Temel Güvenlik Standartları ve Uygulamaları
Doğalgaz altyapı güvenliği, projenin başından sonuna kadar uzanan çok katmanlı bir süreçtir. İşte bu sürecin temel taşları:
1. Yetkin Mühendislik ve Onaylı Proje:
Her tesisat, mutlaka yetkili bir makine mühendisi tarafından tesisin ihtiyaçlarına ve fiziksel koşullarına göre projelendirilmelidir. Bu proje, ilgili gaz dağıtım şirketinin onayından geçmeden uygulamaya başlanamaz. TS 7363 gibi standartlar, projelendirme aşamasındaki ana referans kaynağıdır.
2. Sertifikalı Malzeme Seçimi:
Tesisatta kullanılacak her bir parça – borular, vanalar, contalar, kaynak elektrotları, regülatörler – mutlaka doğalgaz kullanımına uygun ve TSE gibi onaylanmış kuruluşlardan sertifikalı olmalıdır. Malzeme kalitesinden taviz vermek, sızıntı riskini doğrudan artırır.
3. Uzman İşçilik ve Doğru Montaj Teknikleri:
En kaliteli malzeme bile yanlış ellerde tehlike kaynağına dönüşebilir. Montajı yapacak ekibin mutlaka alanında eğitimli ve sertifikalı (örneğin, çelik boru kaynakçısı sertifikası) olması gerekir. Boru hatlarının doğru eğimle döşenmesi, kaynakların hatasız yapılması ve tesisatın mekanik gerilime maruz kalmayacak şekilde sabitlenmesi kritik öneme sahiptir.
4. Sızdırmazlık ve Basınç Testleri:
Tesisatın montajı tamamlandıktan sonra sisteme gaz verilmeden önce mutlaka sızdırmazlık testleri yapılır. Tesisat, belirlenen bir basınçta hava veya inert gaz ile doldurulur ve manometreler aracılığıyla belirli bir süre boyunca basınç düşüşü olup olmadığı gözlemlenir. %100 sızdırmazlık sağlanmadan sistem devreye alınamaz.
5. Havalandırma, Gaz Alarm ve Kesme Sistemleri:
Özellikle kapalı alanlardaki (kazan dairesi vb.) tesisatlarda, olası bir sızıntı durumunda gazın birikmesini önleyecek yeterli havalandırmanın sağlanması zorunludur. Ayrıca, ortamdaki gazı algılayıp sesli/ışıklı uyarı veren ve ana gaz girişindeki selenoid vanayı otomatik olarak kapatan gaz alarm sistemlerinin kurulması hayati bir güvenlik önlemidir.
6. Topraklama ve Katodik Koruma:
Statik elektrikten kaynaklanabilecek kıvılcımları önlemek için tüm metal tesisat aksamının uygun şekilde topraklanması gerekir. Yeraltından geçen çelik hatlar için ise korozyonu (paslanmayı) önleyerek borunun ömrünü uzatan katodik koruma sistemleri uygulanmalıdır.
Sonuç Olarak
Doğalgaz altyapı tesisatı, en küçük hatayı bile kabul etmeyen bir mühendislik disiplinidir. Güvenlik standartları, bu sürecin yol haritası ve sigortasıdır.
CROSS GAZ olarak, tüm projelerimizde bu güvenlik standartlarını bir minimum gereklilik olarak değil, işimizin temel felsefesi olarak görüyoruz. Uzman mühendis kadromuz, sertifikalı teknisyenlerimiz ve kalite standartlarına koşulsuz bağlılığımız ile tesisiniz için en güvenli ve en verimli doğalgaz altyapısını kurmak üzere yanınızdayız.
